Σύμφωνα με τον Catlin (1978) σημαντικό έλλειμμα ακοής συμβαίνει συνήθως νωρίς στη ζωή. Το 50% της παιδικής κώφωσης παρουσιάζεται μέσα στο πρώτο έτος ζωής του παιδιού.
Το έλλειμμα ακοής κατατάσσεται ανάλογα με τον χρόνο εκδήλωσής του σε προγεννητικό, περιγγενητικό και μεταγεννητικό.
Το προγλωσσικό έλλειμμα ακοής είναι αυτό που παρουσιάζεται πριν την ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας (πριν απο την ηλικία των 3 ετών περίπου). Το μεταγλωσσικό αναφέρεται στο έλλειμμα ακοής που παρουσιάζεται μετά την ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας.
Το συγγενές νευροαισθητηριακό έλλειμμα ακοής έχει τεράστια επίδραση στην ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας, στην κοινωνικοποίηση και στις ενδοοικογενειακές σχέσεις του παιδιού. Η συντομότερη αποκατάστασή του είναι απαραίτητη καθώς μαθαίνουμε ό,τι ακούμε. Η πρώιμη διάγνωση της βαρηκοΐας στην βρεφική και πρώτη παιδική ηλικία είναι πολύ σημαντική τόσο για την άμεση ιατρική αντιμετώπιση του θέματος όσο και για την εκπαιδευτική παρέμβαση στη συνέχεια, ώστε το άτομο να αποκτήσει τη δυνατότητα λειτουργικής επικοινωνίας με το περιβάλλον.
Αίτια της παιδικής βαρηκοΐας:
Η βαρηκοΐα που εκδηλώνεται πολύ νωρίς στη βρεφική ηλικία οφείλεται σε βλάβες του περιφερειακού νευροαισθητηριακού τμήματος της ακοής. Οι παράγοντες που προκαλούν αυτές τις βλάβες είναι:
- Κληρονομικοί (γενετικές ανωμαλίες λόγω παθολογικών γονιδίων ή γονιδιακών μεταλλάξεων
- Συγγενείς (λόγω νοσημάτων της εγκύου)
- Επίκτητοι (λόγω μηνιγγίτιδας, χρήσης ωτοτοξικών φαρμάκων και ιώσεων)
Επιπτώσεις του ελλείμματος ακοής στον λόγο και την ομιλία:
Το κύριο πρόβλημα που προκύπτει απο το έλλειμμα ακοής είναι η απώλεια μερικών ή όλων των ακουστικών στοιχείων της ομιλίας. Η περισσότερη ακουστική ενέργεια της ομιλίας βρίσκεται στα φωνήεντα, μικρότερη στα ηχηρά σύμφωνα και ακόμη μικρότερη στα άηχα σύμφωνα. Επίσης, η ενέργεια του κάθε στοιχείου βρίσκεται συγκεντρωμένη σε διαφορετική συχνότητα. Επομένως, ανάλογα με τον βαθμό ελλείμματος ακοής και τις συχνότητες που βρίσκεται, θα προκαλεί και τις ανάλογες απώλειες ακουστικών στοιχείων.
Βαθμός βαρηκοΐας και επιπτώσεις στην παιδική ηλικία:
- Πολύ μικρό έλλειμμα ακοής (16 – 25 dBHL) Μπορεί να μην ακούγονται τα άηχα σύμφωνα. Τα παιδιά μπορεί να παρουσιάσουν μικρή καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λόγου και μικρές διαταραχές στην άρθρωση.
- Μικρό έλλειμμα ακοής (26 – 40 dBHL) Δεν ακούγονται αρκετά απο τα στοιχεία της ομιλίας σε επίπεδο κανονικής έντασης ομιλίας. Ακούγονται καλύτερα τα φωνήεντα αλά όχι τα περισσότερα σύμφωνα. Τα παιδιά παρουσιάζουν διάσπαση προσοχής, καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λόγου, διαταραχές στην άρθρωση και ίσως μαθησιακές διαταραχές.
- Μέτριο έλλειμμα ακοής (41 – 55 dBHL) Δεν ακούγονται τα περισσότερα απο τα στοιχεία της ομιλίας σε επίπεδο κανονικής έντασης. Τα παιδιά παρουσιάζουν διάσπαση προσοχής, καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λόγου, διαταραχές στην άρθρωση και μαθησιακές διαταραχές.
- Μέτριο έως μεγάλο έλλειμμα ακοής (56 – 70 dBHL) Δεν ακούγεται κανένα στοιχείο της ομιλίας σε κανονικό επίπεδο έντασης της ομιλίας. Τα παιδιά ακούνε μόνο δυνατή ομιλία απο κοντινή απόσταση και δυνατούς ήχους του περιβάλλοντος, παρουσιάζουν διάσπαση προσοχής, μεγάλη καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας και σοβαρές μαθησιακές διαταραχές.
- Μεγάλο έλλειμμα ακοής (71 – 90 dBHL) Τα παιδιά μπορούν να αναπτύξουν λόγο και ομιλία μόνο με συστηματική βοήθεια και παρουσιάζουν πολύ μεγάλη καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας και πολύ σοβαρές μαθησιακές δυσκολίες.
- Πολύ μεγάλο έλλειμμα ακοής (91+ dBHL) Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν οι κωφοί με προβλήματα αντήχησης, φώνησης και προσωδίας. Δεν ακούγεται σχεδόν κανένας ήχος χωρίς ενίσχυση της ακοής. Με ενίσχυση ίσως ακούγονται δυνατοί θόρυβοι του περιβάλλοντος και ο ρυθμός της ομιλίας.
Εξέταση της ακοής
- Εξέταση με τονοδότες
- Ακοομετρία καθαρών τόνων
- Ομιλητική ακοομετρία
- Ακοομετρία ακουστικής αντίστασης ή αγωγιμότητας
- Τυμπανομέτρια
- Ακοομετρία προκλητών ακουστικών δυναμικών
- Ωτοακουστικές εκπομπές
πηγή: “Αποκαταστατική ακοολογία” Ν. Τρίμμης (2002)